„Веднаш помислив на моите две мали деца,“ вели Пински, доктор по медицина, детски и адолесцентен психијатар во Општата болница во Масачусетс. „Се прашувам како ќе изгледа светот за нив. Почнав да сфаќам дека овие промени би можеле значително да влијаат на нивните животи — и веројатно на мојот.“
Во едно глобално истражување, објавено во списанието Lancet Planetary Health во 2021 година, од меѓународна група на испитаници од над 10.000 лица на возраст од 16 до 25 години, 60 проценти изразиле голема загриженост за климатските промени, а речиси половина од нив изјавиле дека нивната анксиозност влијае на нивното секојдневно функционирање. Бидејќи младите луѓе очекуваат дека ќе живеат подолго со климатските кризи во споредба со нивните родители, тие „чувствуваат тага поради она што го губат,“ додава Пински.
Штетата која ја загрозува иднината на планетата и анксиозноста што ја предизвикува веќе има влијание врз младите луѓе. Ова влијание го променило и животот на Пински: таа сега работи во областа на менталното здравје, помагајќи им на младите да се справат со емоционалниот товар од климатските промени.
Во споредба со заканите по нашето физичко здравје предизвикани од климатските промени, како што се повредите предизвикани од топлината или ширењето на тропските болести, менталните последици се помалку истражени. Сепак, новите истражувања покажуваат дека тие имаат сè поголемо влијание, особено кај младите. Млади луѓе кои преживеале природни катастрофи пријавуваат високи стапки на посттрауматско стресно растројство (ПТСР), депресија, проблеми со спиењето и потешкотии со учењето. Речиси три четвртини од децата и адолесцентите во Пакистан се соочиле со проблеми при учењето по катастрофалните поплави кои ја погодија земјата во 2010 година.
„Постои чувство на неправда меѓу генерациите,“ вели Лиз Ван Сустерен, генерален и форензички психијатар од Вашингтон, специјализиран за ефектите од климатските промени врз менталното здравје. „Многу млади луѓе се чувствуваат изневерено и напуштено.“
Анксиозноста поврзана со климатските промени може да биде испреплетена со чувството на нестабилност поради брзината на технолошките и културните промени, вели Ен-Кристин Духаиме, професорка по неврохирургија во HMS, заменик-директорка на Масовниот генерален центар за животна средина и здравје, педијатриски неврохирург во Mass General и авторка на книгата Minding the Climate, неодамна објавена од Harvard University Press, која ги истражува врските помеѓу еколошките кризи и невронауката.
„Технологијата напредува побрзо отколку што културата може да биде во чекор, луѓето се изгубени и се трудат да се адаптираат,“ вели таа. „За некои луѓе, климатските промени се психолошки последната капка“, вели таа. Сфаќате дека повеќе не можете да сметате на стабилноста на вашата планета, на вашата атмосфера, на вашиот свет“.
Климатските промени се надвор од контролата на секоја личност, и обидите за справување со нив може да предизвикаат фрустрација поради неможноста да се ослободат од грижите и негативните емоции, објаснува Марија Ојали, вонредна професорка по психологија на Универзитетот Оребро во Шведска.
Всушност, земјите кои моментално најмногу страдаат од климатските промени се оние кои имаат најмалку ресурси да одговорат на нивните психолошки ефекти. Во Сомалија, која е една од најсиромашните земји во потсахарска Африка, климатските промени предизвикуваат најголема суша во последните неколку децении и ја доведуваат половина од популацијата, околу 8 милиони луѓе, во ризик од глад. Катастрофалните поплави поврзани со климатските промени неодамна погодија повеќе од 33 милиони луѓе во Пакистан. Покрај тоа, според податоците на Светската банка од 2019 година, скоро 30 проценти од населението во Хондурас работи во земјоделскиот сектор, каде што растечките температури и сушите придонесуваат за масовен егзодус.
Истражувачите откриваат дека младите луѓе со најголеми стравови од климатските промени претежно живеат во земјите во развој. На Филипините и Индија, неодамна беа спроведени анкети, каде младите изразуваат чувство дека „човештвото е осудено на пропаст“ и дека „иднината е застрашувачка“.
Извор: Odrzime.rs
