Микроскопски пластични честички се наоѓаат во најдлабоките делови на океаните, на врвот на Монт Еверест и се присутни во сè, од прашината во вашиот дом до храната и водата, а пронајдени се и во човечкиот организам, пишува Business Insider.
Според некои процени, секоја личност инхалира и внесува количина пластика еквивалентна на една кредитна картичка секоја недела. Пластиката може да заврши во нашите бели дробови, крвта, мајчиното млеко и тестисите.
Прво место во категоријата спонзорирана од Google
Викторија Оу и Џастин Хуанг, и двајцата 17 години, се надеваат дека еден ден ќе го спречат овој проблем со нивниот наградуван уред кој ја отстранува микропластика од водата користејќи ултразвук — или високофреквентни звучни бранови.
Иако ултразвучната техника е во многу рана фаза, средношколците се надеваат дека еден ден нивниот уред ќе може да ја филтрира пластиката од питката вода и од индустриската и отпадната вода која луѓето ја испуштаат во животната средина.
Оу и Хуанг го претставија својот труд на Regeneron International Science and Engineering Fair (ISEF) во Лос Анџелес, каде што најдобрите натпреварувачи од научните саеми ширум светот се собираат за да ги претстават своите проекти и да се натпреваруваат за награди вредни 9 милиони долари. Тексашкото дуо освои прво место во категоријата еколошки науки, која беше спонзорирана од Google, и добија награда вредна 50.000 долари.
„Ова е првата година како работиме на ова,“ рече Хуанг за Business Insider по примањето на наградата. „Ако успееме да го усовршиме ова — можеби со користење на попрофесионална опрема, можеби да одиме во лабораторија наместо да тестираме дома — би можеле значително да го подобриме нашиот уред и да го подготвиме за масовно производство.“
Иако не е јасно како микропластиката влијае на човечкото здравје, многу вообичаени хемикалии од пластиката се поврзани со зголемен ризик од рак, проблеми со плодноста и развојот, како и со хормонални пореметувања.
Извор: Society For Science Media Kit
Сè уште сме далеку од отстранување на микропластиката
Минатата есен, додека размислувале за идеи за својот проект, Оу и Хуанг посетиле постројка за прочистување на вода за да дознаат дали ваквите постројки веќе имаат алатки кои можат да ги отстранат микропластиките од отпадните води. Одговорот, како што открија, беше не.
Едно решение е користењето на хемиски коагуланти, како алуминиум хидроксид, кои — кога се додаваат во водата — ги згрутчуваат микропластиките во поголеми, полесни за филтрирање делови. Сепак, хемиските коагуланти исто така можат да ја загадат животната средина и да ја променат pH вредноста на прочистената вода. Освен тоа, тие се скапи.
Постојат и некои физички филтри, но тие лесно се затнуваат. Биолошките решенија, како користењето на ензими за разградување на пластиката, не се доволно ефикасни за решавање на овој проблем во големи размери.
Уредот на Хуанг и Оу е исклучително мал, со големина на молив. Во суштина, тоа е долга цевка со две станици на електрични преобразувачи кои користат ултразвук како двостепен филтер. Како што водата тече низ уредот, ултразвучните бранови создаваат притисок кој ги враќа микропластиките назад, додека водата продолжува да тече напред, објасни Оу. На другиот крај излегува чиста вода, без микропластики.
Уредот отстранува меѓу 84% и 94% микропластики од водата
Двајцата тинејџери го тестирале својот уред на три вообичаени видови микропластики: полиуретан, полистирен и полиетилен. Со едно поминување, нивниот уред може да отстрани меѓу 84% и 94% микропластики од водата.
Оу и Хуанг веруваат дека нивната технологија би можела да се користи во постројки за прочистување на отпадни води, индустриски текстилни постројки, постројки за прочистување на канализација и извори на вода во руралните области. Во помала мера, би можел да филтрира микропластики во машини за перење алишта па дури и во аквариуми.
Но, има уште работа. „За да стигнеме до таа фаза, мислам дека ни е потребно уште многу работа,“ рече Оу. „Ова е прилично нов пристап. Најдовме само една студија која се обидуваше да користи ултразвук за предвидување на текот на честиците во водата, но не за целосно филтрирање.“
Награда од 50.000 долари би можела да им помогне да ја постигнат нивната цел.
