Пред шеесет години, климата на Сицилија беше идеална за производство на маслинки. Денес, со растот на просечните температури и намалувањето на врнежите, одгледувањето на маслинки станува сè потешко. Низ целиот Медитеран, намалените приноси и поголемите производствени трошоци ги зголемија цените на маслиновото масло на највисоко ниво во последните 20 години, пишува Financial Times.
Кај многу производи како што се портокалите во Бразил, какаото во Западна Африка, маслинките во јужна Европа и кафето во Виетнам, трајните промени во временските обрасци ги намалуваат приносите и ги зголемуваат цените. Овие промени предизвикани од климатските промени доведуваат до постојан инфлаторен притисок.
Глобалните земјоделски производи како што се пченицата, палминото масло, шеќерот и свинското месо забележаа значителен раст на цените. Според истражувањата, една третина од порастот на цените на храната во Велика Британија во 2023 година може да се припише на климатските промени.
Извор: Freepik
Се предвидува дека годишните стапки на инфлација на храната глобално ќе растат до 32 процентни поени на годишно ниво во наредната деценија поради повисоките температури. Тоа ќе доведе до зголемување на вкупната инфлација до 118 процентни поени до 2035 година. Најпогодени ќе бидат региони како Јужна Америка и Африка, каде температурите веќе ги надминуваат праговите штетни за културите.
Екстремните временски настани, вклучувајќи суши, поплави и бури, дополнително ја комплицираат ситуацијата. На пример, поплавите во Пакистан во 2022 година ги уништија полињата со ориз, додека климатските промени ги влошија ефектите на феноменот Ел Нињо, намалувајќи ги приносите на шеќер, кафе и какао.
Овие промени, исто така, влијаат на работната продуктивност и ги зголемуваат производствените трошоци, што се пренесува на потрошувачите преку повисоките цени. Во многу региони, повисоките температури значат помали приноси за основните култури како што се пченицата, оризот, сојата, пченката и компирот.
Додека побогатите земји можат да се справат со неуспешната жетва преку купување на глобалните пазари, посиромашните земји често немаат таква можност. Овие промени особено ги погодуваат земјите во развој, каде храната претставува голем дел од потрошувачката кошница.
Иако централните банки обично ги исклучуваат цените на храната од основната инфлација поради нивната променливост, растечкиот ефект на климатските промени го наметнува прашањето: Дали треба да се обрне поголемо внимание на овие промени? Зголемувањето на каматните стапки можеби нема да го реши проблемот, но веќе не може да се игнорира постојаниот инфлаторен притисок кој доаѓа со растот на цените на храната.
Извор: Odrzime.rs