Потрошувачкиот активизам не е нов концепт, но од аспект на климатските промени, сè поголемите нееднаквости и глобалната пандемија, интересот за одржливоста достигна нови височини. Според истражувањето спроведено од IBM Institute for Business Value во 2023 година, дури 70% од потрошувачите изјавиле дека се подготвени да платат повеќе за производи од одржливи брендови, додека 57% од нив ги промениле своите куповни навики за да го намалат негативното влијание врз животната средина.
Овој пораст на свеста за одржливост е поттикнат од повеќе фактори. Прво и основно, растечката достапност на информации на интернет и социјалните мрежи им овозможува на потрошувачите лесно да дознаат повеќе за деловните практики на компаниите, вклучувајќи го нивното влијание врз животната средина и заедниците во кои работат. Како резултат на тоа, потрошувачите стануваат сè посвесни за нивната улога во создавањето поодржлив свет. На пример, брендовите кои се обвинети за „greenwashing“ – лажно претставување на нивните производи или практики како еколошки прифатливи – се соочуваат со губење на довербата и лојалноста меѓу купувачите.
Покрај тоа, младите потрошувачи, особено припадниците на генерацијата Z, покажуваат висок степен на ангажираност кога станува збор за одржливоста. Според податоците од истражувањето „First Insight“ од 2023 година, повеќе од 80% од потрошувачите од генерацијата Z очекуваат брендовите да бидат транспарентни во однос на нивните еколошки и општествени влијанија, а 60% од нив наведуваат дека се подготвени да ги бојкотираат брендовите кои не се однесуваат во согласност со нивните вредности.
Влијанието на оваа промена во однесувањето на потрошувачите веќе е видливо на пазарот. Компании низ целиот свет ги прилагодуваат своите стратегии за да одговорат на барањата на сè посвесните купувачи. Како примери се наведуваат зголемената употреба на рециклирани материјали, намалувањето на јаглеродниот отпечаток и подобрувањето на условите за работа во синџирот на снабдување. Покрај тоа, многу компании инвестираат во транспарентност, објавувајќи детални извештаи за одржливост за да им овозможат на потрошувачите увид во нивниот напредок.
Сепак, иако потрошувачите сè повеќе внимаваат на одржливоста, предизвикот останува во балансирањето помеѓу еколошките принципи и практичните аспекти како што се цената и достапноста на производите. Сепак, имајќи предвид дека свеста продолжува да расте, се очекува одржливоста да стане уште поважен фактор при донесување на куповни одлуки.
Извор: Freepik
Заклучно, потрошувачкиот активизам во областа на одржливоста не е минлив тренд, туку длабоко вкоренета промена која ја обликува иднината на бизнисите. Компаниите кои го препознаваат и одговараат на овој тренд, не само што ќе се позиционираат подобро на пазарот, туку и ќе придонесат за создавање поодржлив свет за идните генерации.
Некои од компаниите кои го препознаа растечкиот значај на одржливоста, потрошувачкиот активизам и кои ги прилагодија своите стратегии за да одговорат на овие трендови се:
Patagonia
Patagonia веќе долго време е лидер во одржливото работење. Компанијата се фокусира на употребата на рециклирани материјали и намалување на еколошкиот отпечаток. Таа е, исто така, позната по својата иницијатива „Don’t Buy This Jacket“, која ги поттикнува купувачите на промислена потрошувачка, јасно ставајќи до знаење дека одржливоста им е приоритет.
Во 2022 година, Patagonia презеде уште еден радикален чекор кога нејзиниот основач, Ивон Шуинар го пренесе сопствеништвото на компанијата на труст кој финансира еколошки проекти, дополнително зацврстувајќи го нејзиниот статус како лидер во одржливоста.
Unilever
Unilever е една од најголемите мултинационални компании која ја интегрираше одржливоста во срцето на својата деловна стратегија. Нивниот програм „Sustainable Living Plan“ вклучува цели за намалување на еколошкиот отпечаток и подобрување на општествената одговорност. Unilever ја препозна и важноста на транспарентноста и често објавува извештаи за напредокот на своите одржливи иницијативи.
Брендовите во рамките на Unilever, како што се Ben & Jerry’s и Dove, се познати по своите кампањи кои промовираат општествена правда и одржливост.
Извор: Pexels
IKEA
IKEA ја имплементираше стратегијата „People & Planet Positive“, која вклучува амбициозни цели за намалување на емисиите на јаглерод диоксид, зголемување на употребата на обновливи и рециклирани материјали и подобрување на одржливоста во синџирот на снабдување. IKEA, исто така, работи на развој на циркуларна економија, поттикнувајќи ги купувачите да ги враќаат старите производи за да се рециклираат или повторно користат.
Компанијата, исто така, започна низа иницијативи за намалување на отпадот и промовирање на одржливо живеење меѓу потрошувачите, вклучувајќи продажба на достапно LED осветлување и производи за заштеда на енергија.
Tesla
Tesla е можеби најпозната по својата улога во револуцијата на електричните возила, но компанијата значително придонесува за одржливоста преку своите напори во производството на соларни панели и складирањето на енергија. Tesla се позиционираше како лидер во транзицијата кон чиста енергија, а нивната мисија е директно поврзана со намалувањето на зависноста на светот од фосилни горива.
Нивната стратегија, која комбинира иновации во технологијата со силен фокус на одржливоста, постави нови стандарди во автомобилската индустрија и пошироко.
Nike
Nike го препозна значењето на одржливоста преку својот програм „Move to Zero“, кој има за цел постигнување на нулта емисија на јаглерод диоксид и нула отпад. Компанијата користи рециклирани материјали во своето производство, а некои од нивните најпопуларни производи, како што е „Nike Air“, се направени со фокус на одржливоста. Nike, исто така, посветува внимание на општествената одговорност преку своите иницијативи за подобрување на условите за работа во синџирот на снабдување и поддршка на заедниците.
Овие компании, не само што го прилагодија своето работење за да одговорат на барањата на сè посвесните потрошувачи, туку и станаа лидери во одржливоста, поставувајќи стандарди за идните генерации на компании. Нивната посветеност на одржливоста, не само што им носи предност на пазарот, туку и придонесува кон пошироката цел за создавање поодржлив свет.
