Бил Фридман веројатно знае повеќе за казината отколку кој било друг на планетата. Тој е поранешен коцкар, единствената личност што истовремено управувала со двe казина на Las Vegas Strip, автор на две признати дела за индустријата на казината и истражувач што спровел емпириски студии во десетици казина во Невада и разговарал со некои од првите оператори на казина во државата.
Фридман ја потврдува честата констатација за казината: обично нема часовници.
Трговски центар
Кога Невада го легализираше коцкањето во 1931 година, казината имаа часовници. Меѓутоа, неколку години подоцна, сопствениците почнаа да добиваат поплаки од нивните најголеми клиенти: „Отстранете ги часовниците или престануваме да доаѓаме“. Причината?
„Коцкарите не сакаат време“, рече Фридман за The Hustle. „Тие се во свет на фантазија и бегство.“
Фридман вели дека тој и другите оператори никогаш не откриле трик што би ги натерал луѓето да коцкаат повеќе (дури бесплатен алкохол, тврди тој). Но, направиле сè за да ги отстранат дистракциите кои ја нарушуваат фантазијата на играчите. Во средината на 1970-тите, додека управуваше со казината Castaways и The Silver Slipper, Фридман забележа голем проблем: природната светлина.Едната страна на Castaways казино беше стаклена. Секое утро, кога сонцето излегуваше над Стрипот, масите и слот машините се празнеа. Околу 85%–90% од посетителите го напуштале казиното.
„Сфатија дека е ден и дека имаат живот кон кој треба да се вратат“, вели Фридман.
Тој купил темно пластично фолио за стакло. Безбедносните служби го поставувале неколку минути пред изгрејсонце, блокирајќи го поголемиот дел од светлината. Егзодусот запре.
Под негово водство, Castaways и The Silver Slipper станаа две најпрофитабилни казина во Вегас во 1970-тите и 1980-тите. Фридман го обучуваше персоналот да не ги прекинуваат играчите кои се „во зоната“. Ако гостин заслужуваше бесплатна услуга, вработениот само кратко ќе му речеше дека го чека бесплатен оброк и го оставаше да го искористи кога ќе заврши „фантазијата“.
„Не се прекинува“, вели Фридман. Во своите книги и како консултант, тој споделил многу принципи на дизајн, меѓу кои се:
- Тесни, лавиринтски простории: ниски плафони, лавиринти и мали агли со автомати го забавуваат движењето на луѓето и поттикнуваат чувство на „живост“, додека истовремено им овозможуваат личен простор.
- Неутрални звуци: премногу звук ги збунува посетителите. Затоа казината користат тивка, ненаметлива музика или амбиентални звуци. Истражувањата покажуваат дека музиката на луѓето им дава чувство на проток на време, што е голем минус.
- Монотон дизајн: машините и масите треба да бидат во центарот на вниманието. Декорот не смее да го одвлекува погледот. Кога атмосферата е совршена, играчите целосно се впуштаат во играта, па им се „стеснува полето на свеста“, објаснува социолошката Герда Рајт.
Професорот по маркетинг Рејмонд Лавоа го проучувал феноменот „ток“ (flow), состојба на целосна фокусираност во која лицето го губи поимот за време. Тој открил дека коцкарите кои влегуваат во состојба на ток остануваат подолго и трошат повеќе, иако повеќе губат, бидејќи искуството им е поугодно.
„Не размислуваш за иднината“, вели тој. „Само уживаш во моментот.“
Што подолго останеш – повеќе трошиш
Казината имаат единствена цел: да создадат свет во кој се заборава реалноста за да се задржат луѓето подолго и да продолжат да играат. Но, трговците имаат слична желба: да ги задржат купците во продавницата. „Целта е да се продолжи времето на купување, да видиш повеќе артикли и да купиш повеќе отколку што си планирал“, вели професорот Василис Далакас.
Истражувања од Универзитетот во Bangor (Велика Британија) покажуваат дека по 20 минути купување нашиот мозок почнува да слабее во носењето финансиски одлуки. По 23 минути емоционалниот дел од мозокот превзема водство, што значи импулсивни купувања. По 40 минути, мозокот е практично исцрпен.
Затоа продавниците користат тактички трикови:
- Нема часовници и прозори: за да не го гледате времето.
- Лавиринтски распоред: најпознат пример е IKEA.
- Музика: побавен темпо ги тера купците да се движат побавно и да трошат повеќе.
„Тие сакаат да ве одржат во позитивна состојба, скоро во ‘flow’ режим“, вели професорот Теодор Носворти.
Но, денес постои проблем: телефони.
Звукот на порака или е-пошта веднаш ве враќа во реалноста и ве потсетува дека постои надворешен свет. „Кога ќе го извадите телефонот, сè пука“, вели Носворти. Сепак, наскоро технологијата би можела да создаде уште подлабока имерзија – виртуелна реалност. Ако VR целосно се прошири, продавачите и казината ќе го користат за да креираат симулации во кои купувате, играте и трошите.
Без пријатели кои ве грицкаат да одите. Без часовници. Без реалност. „Тоа е совршено фокусирање на вниманието“, вели Лавоа. „Многу подобро од сè досега.“
Звучи малку дистописки, но природно е да се изгуби поимот за време. Како што старееме, времето ни изгледа побрзо токму затоа што деновите стануваат слични еден на друг. Казината и трговските центри се временски вихори, но понекогаш и животот е таков.
Извор: bizlife.rs
