Што е доказ за удел?
Комбинацијата на копање криптовалути и Доказот за работа најпрво се сметаше за добро осмислена и ефикасна. Со текот на времето, овој процес ги покажа своите недостатоци, како што се малата брзина на трансакцијата, интензивната потрошувачка на електрична енергија и скапиот хардвер. Ова не беше пресудно, но луѓето почнаа да се прашуваат дали постои можност за поевтина, побрза и енергетски ефикасна алтернатива. И така се роди Доказот за удел.
Концептот се заснова на консензус во рамките на мрежата и претставува, едноставно кажано, процес за проверка на записите во базата за да се обезбеди интегритет и безбедност на синџирот. Во замена да бидат валидатори, корисниците ги вложуваат своите парички.
Одлуката да се свртите кон копање или валидирање доаѓа со многу прашања. Ако нурнете во бескрајните разговори на интернет, често ќе најдете контрадикторни информации, бидејќи на крајот, сè се сведува на индивидуалните преференции. Со други зборови, не постои конечен одговор на тоа што е подобро – Доказ за работа или Доказ за удел.
Но, постојат начини да дознаете која е попогодна опција за вас.
Но, прво, ајде да се обидеме да ја разбиеме логиката за копањето/валидирањето и да објасниме зошто воопшто постои потреба да се докаже нешто.
Разбирање на доказот за удел
Огромна одговорност доаѓа со копањето крипто. Таа се заснова на доверба, чесност, точност, посветеност и континуирана работа. Покрај тоа, треба да разберете како крипто и блокчејн работат на подлабоко ниво, а не само како редовен корисник.
Значи, за криптовалутата да остане децентрализирана, треба да се дистрибуира секој нејзин сегмент – како што е потврдување трансакции и копање нови блокови. Секој член на мрежата потоа може да придонесе и да го заврши својот дел од работата, додека оптимизираната блокчејн технологија не остава простор за човечка грешка.
Доказот за работа е постар механизам, создаден со идеја за голема мрежа која овозможува безбедност и ги исклучува можностите за хакирање. Односно, за хакер да ја нападне мрежата и да ја преземе контролата, неговата хардверска моќ треба да биде посилна 51% од моќта на сите други корисници. Затоа повеќе рудари беа охрабрени да се приклучат и да го направат целиот процес поправеден и побезбеден.
Но, за да го направат тоа, рударите на крипто требаше да бидат доверливи.
Како работи PoS?
Бидејќи досега има повеќе од 1 милион рудари, разбирливо е дека контролирањето на таквата мрежа е предизвик. За среќа, самата блокчејн технологија овозможува начини за обезбедување на кредибилитетот на рударите.
Еден од начините е Доказот за удел.
Доказот за работа се потпира на инвестиции во хардвер и докажување на компјутерската моќ. Со други зборови, рударите решаваат криптографски загатки и додаваат нови блокови во синџирот. Згора на тоа, тие се чувствуваат мотивирани да работат чесна и брза работа бидејќи инвестирале во опремата.
Од друга страна, Доказот за удел не бара таков вид инвестиција, што значи дека тие мора на друг начин да ја докажат нивната чесна работа. Тоа се обезбедува со заклучување на одредена количина од криптовалутите на валидаторот – или со инвестирање – за тој да биде мотивиран да работи одговорно за да ги задржи истите.
За споредба, можеме да кажеме дека има повеќе од 400.000 валидатори на оригиналниот синџир Ethereum наречен Beacon Chain.
Дополнително, има повеќе од еден валидатор кој работи на истиот блок. Само откако одреден број валидатори ќе го одобрат, блокот може да се смета за додаден и затворен.
Но, тоа не е единствената разлика помеѓу PoW и PoS.
#238 the chase. This was the dream I had after the transition from proof of work to proof of stake on the Ethereum network. I dreamed of miners chasing Vitalik Buterin. it was so funny. i had to make this piece of art to mark the day. https://t.co/lsr6lfGssG via @opensea pic.twitter.com/XviNu7gBtC
— Sofia Alves AKA flyingideas (@flyingideas) November 11, 2022
Која е разликата меѓу PoS од PoW?
Прво, да видиме како изгледаат официјалните дефиниции на овие два поими:
- Доказ за работа е блокчејн механизам за консензус за обработка на трансакции и додавање нови блокови во блокчејнот.
- Доказ за удел е блокчејн механизам за консензус за обработка на трансакции и создавање на нови блокови во блокчејнот.
Прилично исто, нели?
Сега, веќе разбравме дека PoW значи користење на компјутерската моќ за решавање на математички проблеми, додека PoS се однесува на вложување на вашите криптовалути. Причината зошто постои слична логика меѓу двата поими е затоа што PoW излезе на виделина многу порано (во 1993 година) како начин да им се овозможи на корисниците да го проверат интегритетот на избраниот сервер во реално време.
Всушност, PoW првично беше дизајниран да се бори против спам-мејловите и дури подоцна беше прилагоден во Доказ за работа за повеќекратна употреба за целите на Биткоинот. До денес, тој е незаменлив за оваа криптовалута, но го користат и други, како што се Litecoin, Dogecoin и Ethereum 1.0.
Од друга страна, PoS беше воведен во 2012 година од страна на Сани Кинд и Скот Надал како начин за валидација на трансакциите со вложување или заклучување токени. Затоа, валидаторите би сакале да обезбедат правилно функционирање на мрежата и не би ја нападнале затоа што би ги напаѓале и своите средства.
Придобивки од Доказот за удел
Ако веќе некое време се бавите со оваа тема, знаете дека има огромна дискусија околу еколошката одржливост и копањето криптовалути. Очигледно, копањето троши енергија исто колку и земјите како Данска, Швајцарија или Аргентина.
Извор: FTSE Russell and Digital Asset Research
Иако Биткоинот е дигитална валута, рударите плаќаат сметки за електрична енергија и имаат други оперативни трошоци со фиат парите. Со други зборови, тие користат крипто во замена за енергија.
Затоа, PoS е измислен заради намалување на потрошувачката на електрична енергија. Нема потреба да се користи толкава компјутерска моќ, бидејќи валидаторите ги вложуваат своите криптовалути. Како резултат на тоа, експертите веруваат дека новата крипто ќе се потпира само на PoS, а истовремено, никој не очекува Биткоинот да се префрли на PoS. Можно е, но ќе бидат потребни години и ќе треба сите членови на мрежата да се согласат со оваа промена, така што безбедно е да се каже дека PoW ќе постои сè додека има Биткоини.
Друга работа карактеристична за PoS е механизмот за казнување (slashing). Значи, за да бидеме сигурни дека валидаторите работат според договорите, програмерите смислија казни. Секогаш кога некој од нив ќе пропушти трансакција, двојно ќе ја потпише или ќе изврши друга злонамерна активност, нивниот заклучен капитал ќе биде намален или елиминиран, во зависност од тоа колку се сериозни последиците.
Зошто приносите се сметаат за скриена придобивка од PoS?
Сега, најдоброто го зачувавме за крај.
Доказот за удел има уште еден начин за решавање на проблемите со скалирање и намалување на потрошувачката на енергија. Дополнителна, помалку позната придобивка е неговата способност за генерирање приход.
Приносите на пазарите за дигитални средства се исти како и оние од традиционалните средства – колку приход генерирате од инвестиции. Сепак, постојат некои специфики во светот на крипто.
Приносите од дигиталните средства може да се заработат од каматата на капиталот или од добивањето награди за учество во протоколот. Учеството и инвестирањето во протоколот генерира принос што може да се спореди со дивиденда, која автоматски се реинвестира во основниот капитал.
Извор: FTSE Russell and Digital Asset Research
Кога да се користи PoW или PoS?
За да ви помогнеме да одлучите дали да користите PoW или PoS, еве една споредба:
Доказ за работа | Доказ за удел |
Креаторите на блокови се нарекуваат рудари | Креаторите на блокови се нарекуваат валидатори |
Се користи за Биткоин, Dogecoin, Ethereum 1.0 | Се користи за Ethereum 2.0, BNB, Cardano, Polkadot и за други нови криптовалути |
Ограничена брзина на трансакција | Поголема брзина на трансакција |
Големи трошоци за електрична енергија | Помала потрошувачка на електрична енергија |
Инвестиција во опрема за обработка | Не бара скап хардвер |
Работи со решавање математички задачи | Работи со вложување токени |
Ниски провизии за трансакции | На валидаторите им се доделуваат провизии за трансакции |
Рударите се натпреваруваат за парички | Системот избира валидатори по случаен избор |
51% од нападите може да се случат ако моќта на копачот е поголема од 51% од моќта на мрежата | 51% од нападите може да се случат ако валидаторот поседува повеќе од 51% од вложените крипто |