Повеќето од нас ја знаат приказната за Apple, кој од скромен проект во гаража прерасна во меѓународен технолошки гигант познат по компјутерите и џебните уреди без кои многумина не можат да го замислат секојдневието. Но, што е со помалку познатите приказни за други претприемачки потфати кои почнале од нула и станале глобални лидери?
Милиони претприемачи ширум светот започнале успешни бизниси без помош на големи инвеститори. Еве четири неверојатни приказни кои докажуваат дека е можно да се почне од ништо и да се израсне во гигант – дури и со многу малку пари.
Hewlett-Packard (HP): од 538 долари до милијарди
HP често се нарекува „оригинален“ стартап од гаража. Електронската компанија е основана во 1939 година со скромни 538 долари (околу 11.894 долари во 2023). Првиот успех им го донело производството на аудио осцилатори – уреди кои го забрзале развојот на телефоните, стерео системите и аудио опремата. Со текот на времето ја прошириле дејноста на различна тестирачка електроника, а во 1968 година зачекориле и во областа на компјутерите со лансирањето на HP 9100A, еден од првите „лични“ компјутери.
Денес, повеќе од 80 години подоцна, HP е меѓу најголемите ИТ компании во светот, со речиси 60.000 вработени и годишни приходи од 63 милијарди долари (фискална 2022).
Starbucks: од една идеја до синџир во 80 земји
Пред изразот „Starbucks на секој агол“ да стане секојдневие, постоела само идеја. Во 1971 година, двајца наставници и еден писател собрале дел од своите заштеди и отвориле мала продавница за кафе во Сиетл. Инспирацијата ја пронашле во калифорнискиот Peet’s Coffee & Tea, чиј основач им помагал со совети за печење и им доставувал кафе.
Вистинскиот концепт на кафуле се појавил дури во 1982 година. Иако основачите во почетокот биле неодлучни, визијата сепак преовладала. По излегувањето на берза во 1992 година, компанијата започнала забрзано да расте. Денес Starbucks има повеќе од 35.000 локали во над 80 земји, што го прави најголемиот синџир кафулиња во светот.
Subway: лекција за франшизи од една скромна деликатесна продавница
Subway е основан во 1965 година под името Peter’s Super Submarines, со 1.000 долари позајмени од семеен пријател. Основачите сакале да отворат 32 локали во првата деценија, но сфатиле дека целта е недостижна. Затоа се пренасочиле кон франшизен модел.
Она што започнало како мала продавница за сендвичи во Бриџпорт, Конектикат, денес работи во над 100 земји со речиси 37.000 локации – речиси двојно повеќе од Burger King и веднаш зад McDonald’s, кој има околу 40.000.
Subway и понатаму е во приватна сопственост, а неговата приказна покажува како скромен почеток може да израсне во глобален бренд.
Mattel: од рамки за фотографии до империја на играчки
Mattel е основан во 1945 година како мала работилница за рамки за фотографии. Од остатоците од дрво почнале да изработуваат минијатурен мебел за куклени куќи, а во 1947 година го лансирале првиот хит – музичката играчка Uke-A-Doodle.
До средината на педесеттите години, Mattel прераснал во бизнис вреден пет милиони долари. Пресвртница донесе 1959 година со лансирањето на куклата Barbie, која засекогаш ја промени индустријата на играчки. Подоцна создадоа и други култни брендови како Hot Wheels, Fisher-Price, American Girl, Uno и Thomas & Friends.
Денес Mattel е еден од најголемите производители на играчки во светот, со нето продажба од 5,4 милијарди долари во фискалната 2022 година.
Извор: bizlife.rs
