Од живи неврони до вистински компјутери

Истражувањето за досегот на вештачката интелигенција е во полн замав, а неколку научници ширум светот веќе работат на следната голема работа: Област позната како биоинформатика, која ги поврзува компјутерите со мозокот и во која од живите неврони се прават компјутери.

final-spark-1110-fi

Извор: Final Spark

Сегашните модели на вештачка интелигенција користат мрежи од неколку стотици милиони синтетички неврони и бараат огромна количина на енергија. Од друга страна, човечкиот мозок користи многу помалку енергија за да создаде врски помеѓу неговите речиси 90 милијарди неврони. Доколку компаниите кои развиваат вештачка интелигенција сакаат да го реплицираат бројот на врски во човечкиот мозок, експертите сметаат дека ќе им треба нуклеарна централа.

Во 2014 година, Фред Џордан и Мартин Кутер ја основаа Final Spark, една од првите светски биоинформатички компании во Швајцарија.

Што се биокомпјутери?

Биокомпјутерите се машини кои користат живи неврони кои можат да размислуваат како луѓе и да генерираат идеи надвор од сопственото искуство. Тие се разликуваат од програмите за вештачка интелигенција како што е ChatGPT кои можат да даваат одговори само врз основа на знаењето што го имаат во сопствената база на податоци.

„Ова е нашата втора компанија“, вели Фред Џордан, еден од основачите на Final Spark.

„Сè уште паралелно го водиме првиот старт-ап, AlpVision, кој генерира приход од повеќе милиони долари што целосно се користи за финансирање на FinalSpark“, објаснува тој.

„Ја основавме оваа компанија работејќи на фундаментално истражување и развој во областа на вештачката интелигенција и по пет години работа сфативме дека дигиталниот пристап е премногу ограничен за вештачката интелигенција, па решивме да се префрлиме на биолошки пристап“.

Како функционира сето тоа?

Лабораторијата FinalSpark содржи илјадници неврони кои се поврзани со многу електрични жици и се користат за истражување. Научници од целиот свет се обидуваат да ги програмираат. Некои од најголемите умови го прифатија предизвикот да го научат човечкиот неврон да ги обработува токму информациите што ги сакаме користејќи електрична жица. Доколку се постигне оваа цел, ќе се отвори патот до биолошките компјутери кои ќе ги заменат досегашните.

„Невроните се организирани во сферичен мозочен органоид поврзан со електроди кои се користат за примање и испраќање сигнали од и до мозочниот органоид“, вели Џордан, кој уште како тинејџер сонувал да изгради „мислечки компјутер“.

Двајцата научници одлучиле да ги спојат вештачката интелигенција и невронауката, а како главни предности од користењето живи неврони ја наведуваат енергетската ефикасност и велат дека биокомпјутерот е повеќе од милион пати енергетски поефикасен од дигиталниот.

„Најдовме начин како да складираме само малку информации и неодамна развивме ефикасен начин да обезбедиме допамин за да го наградиме органоидот за успешни операции“, објаснуваат тие.

Можеби звучи малку, но и квантниот компјутер можеше да складира исто толку информации пред 15 години.

Етички импликации

Невроните живеат сто дена, а секоја нова мрежа е ново искуство и за тоа време тим од научници се обидува да навлезе во нивната суштина и да се обиде да ги обучи.

Иако биоинформатиката нема наскоро да ја победи вештачката интелигенција, Џордан верува дека истражувањата наскоро ќе се забрзаат.

„Да го прашавте пронаоѓачот на транзисторот кои ќе бидат можните примени на неговиот изум, тој никогаш немаше да претпостави за паметниот телефон и интернетот, едноставно затоа што тие примени не можат лесно да се замислат во оваа фаза, па истото важи и за биоинформатиката денес,” вели тој.

Во врска со некои етички прашања поврзани со употребата на биолошки материјали во технологијата, тој вели:

„Мозочните органоиди што ги користиме и поврзаните протоколи се апсолутно исти како оние што се користат во електрофизиологијата веќе 20 години.“

Избор на уредникот

Prijavi se na novosti.